Bushido24.pl – Wschodnie sztuki walki » Qigong

Qigong – harmonia i zdrowie

25 stycznia, 2010 autor dacheng

qigong

Jeśli, przebywając w Chinach, wybierzemy się wczesnym rankiem do parku, możemy być świadkami niezwykłej popularności, jaką w tym kraju cieszą się tradycyjne formy ćwiczeń. Nie istnieją bariery wieku czy stanu zdrowia, by móc ćwiczyć. Nawet osoby niepełnosprawne mogą znaleźć coś dla siebie. Niektórzy ćwiczą samotnie, inni w większych lub mniejszych grupach. Popularne są sztuki walki, zwane w ChRL wushu, na Tajwanie kuo-shu, u nas znane zaś jako kung-fu. Najpopularniejsza jest sztuka taijiquan (t’ai chi ch’uan), uprawiana zarówno jako sztuka walki, jak i forma ćwiczeń zdrowotnych. Poza sztukami walki szeroko rozpowszechnione są systemy, które za główny cel stawiają sobie pielęgnowanie zdrowia, kultywowanie cielesnej i umysłowej harmonii. Określa się je wspólnym mianem qigong (ch’i kung).

Qigong obejmuje wiele różnych metod o rozmaitym rodowodzie. Przez długie wieki historii Chin ćwiczenia te rozwijane były w różnych środowiskach. Stąd możemy mówić m.in. o systemach taoistycznych, buddyjskich, konfucjańskich, szamańskich, medycznych, czy też praktykowanych przez adeptów sztuk walki. Metody te posiadają zarówno cechy wspólne, jak i wyróżniające – charakterystyczne dla określonego kierunku. Ostateczny cel praktyki może być różnie określany. Niektóre metody zmierzają do osiągnięcia harmonii z naturą lub duchowego oświecenia, inne koncentrują się na profilaktyce i terapii medycznej, jeszcze inne stawiają sobie za cel rozwój paranormalnych zdolności lub zwiększenie efektywności sztuki walki.

Obecnie ćwiczenia qigong uprawia się najczęściej z myślą o korzyściach zdrowotnych. Stanowią one nie tylko formę profilaktyki, pomocną w utrzymaniu dobrego samopoczucia i sił żywotnych, ale także środek terapii w wielu schorzeniach. Wykorzystuje się zarówno ćwiczenia tradycyjne, jak i opracowane na ich bazie metody nowoczesne. Szerokie zastosowanie mają ćwiczenia rozwinięte w kręgach medycznych, ściśle związane z teoriami tradycyjnej chińskiej medycyny (yijia qigong – qigong medyczny). Również jednak i inne metody często wykazują znakomite walory zdrowotne.

Najpopularniejsze są systemy całościowe, których uprawianie można polecić każdemu, kto chce poprawić i utrzymać zdrowie. Jest ich wiele. Tutaj wymieńmy tylko kilka: qigong Dzikiej Gęsi, qigong Lecącego Żurawia, qigong spontaniczny (często jednak krytykowany, ze względu na występujące skutki uboczne), taiji qigong (system oparty na taijiquan, lecz nastawiony wyłącznie na korzyści zdrowotne i higienę umysłu), czy zhan zhuang qigong (opierający się głównie na statycznych ćwiczeniach medytacyjnych). Istotą tych metod jest przywrócenie i utrzymanie naturalnej harmonii organizmu, warunkującej poziom jego sił odpornościowych.

Poza metodami dla wszystkich istnieją też specjalistyczne ćwiczenia, które stosuje się w konkretnym przypadku chorobowym. Są to z reguły ćwiczenia bardzo proste, dobierane przez lekarza w zależności od konkretnej osoby – jej warunków fizycznych, osobowości, schorzenia na jakie cierpi i etapu leczenia. Określa się to mianem terapii qigong (gigong liaofa).

Nazwa qigong wskazuje, że głównym obiektem ćwiczeń jest qi (zapisywane również ch’i, a w jęz. japońskim ki). Odpowiednia ilość qi i harmonijny przepływ wewnątrz organizmu warunkują życie i zdrowie. Koncepcja qi, jako pierwotnej substancji, stanowiącej podstawę wszelkich rzeczy, wykształciła się w epoce Wiosen i Jesieni (722-481 p.n.e.). Stała się ona podstawą, na której oparł się rozwój tradycyjnej chińskiej nauki, w szczególności zaś nauki medycznej. Pojęcie qi bywa dziś bardzo różnie interpretowane. Z trudem przystaje ono do współczesnego widzenia świata. Z pewnością jednak z biegiem czasu zostanie wypracowany naukowy aparat, pozwalający przekonująco ujmować kompleks zjawisk opisywanych w Chinach przy pomocy teorii qi. To, czy qi istnieje, czy nie, nie jest najistotniejsze. Każy lekarz chińskiej medycyny, każdy długoletni praktyk qigong potwierdzi, że metody oparte na tej koncepcji sprawdzają się w praktyce. Niewykluczone jednak, że możliwe jest wyjaśnienie tych zjawisk w sposób doskonalszy niż czyni to klasyczna teoria chińska. Otwiera się tutaj szerokie pole dla badań naukowych (które zresztą są w Chinach prowadzone). Z punktu wiedzenia adepta qigong najważniejsze są jednak niezaprzeczalne korzyści, jakie się dzięki ćwiczeniu odnosi.

San tiao (trzy regulacje) to pojęcie wyjaśniające sposób praktyki qigong. Trzy regulacje obejmują tiao shen – regulację ciała, tiao xi – regulację oddechu i tiao xin – regulację umysłu (dosłownie: serca).

Tiao shen odnosi się do pozycji i ruchu ciała. Z tego punktu widzenia ćwiczenia można podzielić na statyczne, ruchowe i łączące ruch z bezruchem. Główny nacisk kładzie się tu zwykle na rozluźnienie – eliminację zbędnych napięć.

Tiao xi obejmuje rozliczne techniki oddechowe, wśród których najważniejszą pozycję zajmuje oddychanie brzuszne – zwykłe i odwrotne. Trzeba tu jednak zazanaczyć, że niektóre szkoły qigong nie przywiązują wagi do technik oddechowych, kładąc nacisk bardziej na swobodę i naturalność oddechu.

Tiao xin dotyczy odpowiedniego ukierunkowania aktywności mentalnej. Może ona przybierać różne formy. Tutaj wymienimy tylko niektóre:

– koncentracja na określonych częściach ciała lub punktach akupunktury,
– przenoszenie punktu koncentracji wzdłuż kanałów akupunktury,
– koncentracja na obiektach zewnętrznych,
– powtarzanie w myśli formuł o charakterze autosugestii lub pozbawionych znaczenia dźwięków,
– liczenie oddechów lub obserwacja procesu oddychania,
– pozytywne wyobrażenia, wizualizacje,
– „opróżnianie umysłu”,
– uważna samoobserwacja (tzw. pilnowanie ducha).

W czasie ćwiczeń niezbędny jest spokój ducha (ding shen), wyciszenie (ru jing), eliminacja przeszkadzających, chaotycznych myśli (paichu zanian).

Znana u nas i dość już popularna sztuka taijiquan (t’ai chi ch’uan), to tylko jeden z wielu nurtów tradycyjnych chińskich ćwiczeń (sposób ćwiczenia charakterystyczny dla qigong łączy się tu ze sztuką walki). Powoli torują sobie drogę na Zachód także inne chińskie systemy, które tworzono przede wszystkim z myślą o kultywowaniu zdrowia. Na pewno warto je poznać. Ucząc się qigong, uczymy się zdrowiej żyć. Niebagatelne znaczenie ma również fakt, że poza korzyściami zdrowotnymi, ćwiczenie qigong lub taijiquan dostarczyć może także wiele przyjemności.

Andrzej Kalisz

Tagi: ch'i kung, qigong

Bushido24.pl - Wschodnie Sztuki Walki

Komentarze wy��czone.

Kategorie

Archiwum

Qigong – harmonia i zdrowie

Patrnerska strona