Bushido24.pl – Wschodnie sztuki walki

Historia Yiquan

9 marca, 2010 autor dacheng

kij

Wang Xiangzhai (1885-1963), znany również pod imionami Nibao, Zhenghe, Yuseng (Kosmiczny mnich) należał do najwybitniejszych uczniów słynnego mistrza wewnętrznego stylu xingyiquan (hsing-i ch’uan), Guo Yunshena. Podobno tylko Wangowi, który został uczniem Guo, gdy ten był już w podeszłym wieku, ten przekazał wszystkie tajniki ćwiczeń zhan zhuang. Stały się one później najbardziej charakterystycznym elementem yiquan.

W 1907 roku Wang opuścił dom i zaciągnął się do wojska. Początkowo był pomocnikiem kuchennym. Dopiero gdy jeden z oficerów odkrył, że posiada niezwykłe umiejętności, został instruktorem sztuki walki. W 1913 roku wsławił się pokonaniem Li Ruidonga, twórcy stylu Li taijiquan, instruktora walki wręcz gwardii prezydenckiej. W tym samym roku został szefem Sekcji Walki Wręcz Armii Lądowej. Jako instruktorów Sekcji zatrudnił tak słynnych mistrzów z kręgu xingyi/bagua jak: Sun Lutang (mistrz xingyiquan i baguazhang, twórca stylu Sun taijiquan), Shang Yunxiang (twórca stylu Shang xingyiquan), Liu Wenhua (syn Liu Qilana, który wraz z Guo Yunshenem był uczniem Li Luonenga).

W 1915 roku Wang pokonał mistrza stylu modliszki – Zhou Ziyana, który został następnie uczniem Wanga.

W 1918 roku, gdy z powodu zmian politycznych Sekcja Walki Wręcz zaprzestała działalności. Wang wyruszył na południe w poszukiwaniu największych mistrzów sztuki walki. Najpierw udał się do klasztoru Shaolin, gdzie uczył się systemu xinyiba (zbliżonego do xingyiquan) od mnicha Henglin (znanego też jako Changlin lub Xianglin – od tego samego mnicha uczył się później Doshin So, twórca Shorinji Kempo). W prowincji Hubei Wang uczył się od ekscentrycznego mistrza Jie Tiefu. W prowincji Fujian ponownie został zatrudniony jako instruktor sztuki walki w armii tej prowincji. W tym czasie zetknął się z mistrzami południowego stylu białego żurawia – Fang Qiazhuang i Jin Shaofeng. Wracając na północ spotkał słynnego mistrza xinyi – Huang Muqiao, od którego nauczył się „tańca zdrowotnego”. W Xi’anie zetknął się ze słynnym z szybkich kopnięć mistrzem Liu Peixian. Uczył się też baguazhang od Liu Fengchuna. Spotkał także mistrzów taijiquan Yang Shaohou i Yang Chengfu. Są to oczywiście tylko niektórzy z mistrzów od których Wang się uczył lub z którymi wymieniał doświadczenia.

Około 1925 roku, nauczając xingyiquan w Pekinie i Tianjinie Wang stwierdził, że jego uczniowie zbyt wielką wagę przywiązują do zewnętrznej formy, określonego zestawu technik, a zbyt małą do aspektu umysłowego, mentalnego. W treningu zaczął więc w większym stopniu wykorzystywać ćwiczenia zhan zhuang, i inne zbliżone do charakterystycznych metod treningowych współczesnego yiquan/dachengquan, a mniej uwagi zwracać na trening form. Zmienił też nazwę systemu na yiquan, eliminując element xing (forma). Od tego momentu rozpoczęła się droga rozwoju nowego systemu. Pierwszym uczniem yiquan w Pekinie był Qi Zhidu, w Tianjinie dołączyli: Zhao Enqing (Zhao Daoxin – zwycięzca konkurencji wolnej walki podczas Trzecich Ogólnochińskich Zawodów Sportowych, wsławił się też pokonaniem norweskiego boksera Andersena mając na nogach utrudniające poruszanie klapki, twórca odmiany xinhuizhang, opartej w dużym stopniu na baguazhang), Gu Xiaochi, Ma Qichang, Deng Zhisong, Miao Chunyu, Zhang Zonghui, Zhang Entong (później, w latach pięćdziesiątych, pokonał mistrza Chin wagi ciężkiej w zapasach Zhang Kuiyuana, który potem również został adeptem yiquan), Qiu Zhihe, Zhao Fengyao, Zhao Zuoyao.

W 1928 roku Wang pojechał wraz z mistrzem xingyiquan z Tianjinu Zhang Zhankui i swoim uczniem Zhao Enqing na Trzecie Ogólnochińskie Zawody Sportowe do Hangzhou, gdzie był sędzią konkurencji wolnej walki, a także demonstrował metody treningowe yiquan. Jego uczeń Zhao Enqing (później znany jako Zhao Daoxin) został zwycięzcą turnieju wolnej walki. Natępnie Wang zaproszony został do Szanghaju, gdzie założył Towarzystwo Yiquan. Po pojedynku Wanga z bokserskim mistrzem świata, Węgrem Inge (później relacja o tym pojedynku ukazała się w londyńskim „Timesie”) o yiquan zaczęło być głośno. Uczniami Wanga w tym okresie zostali m.in.: You Pengxi (twórca odmiany kong jin, pod koniec życia wyemigrował do USA, gdzie nauczał w Kaliforni i zmarł w 1983 roku), Gao Zhendong, Zhu Guolu, Zhu Guozhen, Bu Enfu (mistrz Chin w boksie i zapasach shuai-jiao), Zhang Changxin (zwycięzca zawodów bokserskich w Szanghaju), Zhang Changyi, bracia Han Xingqiao i Han Xingyuan, Wang Shuhe, Ma Jianzhao, Ning Dachun.

Han Xingqiao, Zhao Daoxin, Zhang Changxin i Gao Zhendong wkrótce zasłynęli w Szanghaju jako „czterej diamentowi wojownicy”. Wang napisał wówczas pierwszy traktat o swym systemie: „Prawidłowa ścieżka yiquan”. W tym czasie yiquan Wang Xiangzhai’a znacznie już różnił się od tego co prezentowali inni przedstawiciele xingyiquan. W swym dziele Wang wyraźnie krytykuje niektóre koncepcje powszechne wówczas w środowisku xingyiquan, jednocześnie jednak wiele swych wywodów opiera na tradycyjnych ideach, z których w późniejszych latach zrezygnował. W niektórych źródłach na temat xingyiquan spotkać można termin „szkoła naturalna” xingyiquan, w odniesieniu do tego, czego Wang nauczał w okresie szanghajskim.

W tym czasie jeden z szanghajskich bankierów namówił Wanga, by zorganizował grupę, która wyjedzie na tournee zagraniczne i będzie demonstrować potęgę chińskiej sztuki walki. Niestety wkrótce perturbacje polityczne sprawiły, że bankier miał ważniejsze sprawy na głowie i pomysł upadł. Podczas pobytu w Szanghaju Wang Xiangzhai spotkał mistrza liuhebafa – Wu Yihui, którego zaliczył do trzech największych mistrzów, jakich spotkał podróżując po Chinach (pozostali dwaj to wspomnieni już wyżej Jie Tiefu i Fang Qiazhuang).

W 1935 roku Wang Xiangzhai z Bu Enfu, Zhang Entongiem, Zhang Changxinem i Han Xingqiao udał się do rodzinnego powiatu Shen. Tam skoncentrowali się na treningu i studiach nad teorią sztuki walki. Wypracowano wówczas większość metod treningowych, stosowanych obecnie w yiquan. Praktyka wykazała, że uczniowie nauczani według tych metod robili znacznie szybsze postępy.

W 1937 roku Wang osiadł w Pekinie. Nauczał yiquan i pracował nad teorią systemu. W tym czasie dużą sławą cieszył się w Pekinie Hong Lianshun, mistrz tan tui i xingyiquan. Gdy usłyszał o niezwykłych umiejętnościach Wanga, przybył by się z nim zmierzyć. Po porażce Hong został uczniem Wanga i także swoich uczniów przekazał Wangowi. Wśród nich był m.in.: późniejszy następca Wanga – Yao Zongxun (1917-1985).. Inni uczniowie z okresu pekińskiego to: Dou Shiming (znany z tego, że pokonał jednym uderzeniem Gao Yanwanga, ochroniarza generała Fu Shuangying), Dou Shicheng, Li Yongzong, Yang Demao, Zhang Zhong, Zhang Fu, Wang Binkui, Yang Shaoqing, Li Wentao, Li Jianyu, Wang Shichuan, Jiao Jingang, Ao Shuopeng, Ao Shuohong, Tong Guocao.

W 1939 roku Wang opublikował w gazecie „Shibao” tekst w którym zapraszał wszystkich mistrzów sztuk walki do wymiany doświadczeń. Przybywający z reguły chcieli przekonać się o umiejętnościach Wanga w pojedynku z nim. Wang wytypował czterech uczniów, z którymi mieli walczyć przybyli. Byli to Han Xingqiao, Hong Lianshun, Yao Zongxun i Zhou Ziyan (były mistrz stylu modliszki, który został uczniem Wang Xiangzhai’a już w 1915 roku, gdy ten reprezentował jeszcze xingyiquan, przed utworzeniem yiquan). Dopiero po pokonaniu jednego z tych czterech uczniów, przybyły mistrz miał przystąpić do pojedynku z Wangiem. Jednak nikomu się to nie udało.

W 1940 roku w Tokio odbył się wielki festiwal sztuk walki do udziału w którym zaproszono delegację chińską. Pojechało tam szereg osób kolaborujących z okupantem. Przewodniczący delegacji próbował namówić do udziału Wang Xiangzhai’a, którego uważał za największego wówczas mistrza. Wang odmówił, lecz w trakcie festiwalu chińska delegacja wiele o nim opowiadała Japończykom, tak że wkrótce wielu z nich zaczęło przybywać do Pekinu, by spotkać się z Wangiem. Wang nie odmawiał tym, którzy chcieli z nim odbyć pojedynek. Żadnemu nie udało się pokonać Wanga. Wielu z tych Japończyków chciało zostać jego uczniami, lecz tylko jednego Wang zaakceptował – był to Kenichi Sawai, który później stworzył swoją odmianę yiquan, znaną w Japonii jako taiki-ken (Sawai był jednym z najsłynniejszych mistrzów w Japonii, był on między innymi konsultantem twórcy karate kyokushin Masutatsu Oyamy). Chociaż Sawai był uczniem Wang Xiangzhai’a, zwykle lekcji udzielał mu Yao Zongxun.

W 1941 roku Wang Xiangzhai nadał sześciu najlepszym uczniom honorowe imiona, wyrażając w ten sposób swe uznanie dla ich zdolności i umiejętności. Zhao Enqing otrzymał imię Daoxin, Han Xingqiao – Daokuan, Bu Enfu – Daokui, Zhang Entong – Daode, Zhao Fengyao – Daohong. Szczególnie wyróżniony został Yao Zongxun, który chociaż młodszy i o mniejszym stażu od innych, wykazał się niezwykłymi zdolnościami do nauki. Otrzymał on imię Jixiang, oznaczające, że jest sukcesorem Wang Xiangzhai’a (ji – kontynuować, xiang – element imienia Xiangzhai). Wang podarował Yao także wachlarz, na którym wykaligrafował wiersz, który dowodzi, że wytypował Yao na swego głównego następcę.

Yao Zongxun wykazał swe umiejętności w wielu walkach, często występując w zastępstwie Wang Xiangzhai’a, gdy ktoś chciał się z nim zmierzyć. W latach 40-ch stoczył też wiele pojedynków z panoszącymi się wówczas w Pekinie gangami ulicznymi, przez co uzyskał ogromne doświadczenie w zakresie realnej walki.

Yiquan był wówczas już systemem całkowicie odrębnym od xingyiquan. Uczniowie Wanga zaproponowali nadanie mu nowej nazwy: dachengquan (boks wielkiej pełni). Wang był przeciwny, gdyż nazwa ta sugerowała, że jest to system doskonały, a przecież nie istnieje granica w rozwoju sztuki walki. Ponieważ jego sprzeciw nie był jednak zbyt stanowczy, nazwa przyjęła się i była w powszechnym użyciu przez kilka lat, a przez niektórych jest stosowana do dziś. Większość uczniów powróciła jednak do pierwotnej nazwy yiquan.

Wang napisał w tym czasie drugi traktat teoretyczny: „Centralna oś drogi pięści” znany także jako „Teoria dachengquan”. Oparty jest on w pewnym stopniu na „Prawidłowej ścieżce yiquan”. Wang zrezygnował jednak już całkowicie z wielu tradycyjnych idei. Metody treningowe zostały oparte na innych koncepcjach. Wang stwierdził bowiem, że jego nowe metody pozwalały osiągnąć takie same, a nawet lepsze rezulaty w łatwiejszy sposób i w krótszym czasie niż tradycyjne metody treningowe.

Wang stopniowo ograniczać się zaczął do nauczania starych uczniów, nowo przybyłych kierując do Yao Zongxuna. W połowie lat czterdziestych Wang coraz więcej uwagi zaczął poświęcać zdrowotnemu wykorzystaniu ćwiczeń yiquan i osobiście nauczał grupę „zdrowotną”. Uczniami tej grupy byli m.in. Chen Haiting, Qin Zhongsan, Yu Yongnian, Bu Yukun, Mi Jingke, Sun Wenqing, Zhang Yuheng, Qi Zhenlin i córka Wang Xiangzhai’a – Wang Yufang. W 1947 roku grupa zdrowotna, spotykająca się na terenie Świątyni Przodków (obecnie Pałac Kultury Ludu Pracującego) liczyła sobie około 100 osób. Często udawało się im pozbyć schorzeń, których nie można było wyleczyć w inny sposób. Udowodniona została skuteczność terapeutyczna tych ćwiczeń i brak niepożądanych skutków ubocznych.

Po1949 roku sytuacja nie sprzyjała uprawianiu yiquan jako sztuki walki. Chociaż w 1950 roku Wang został wiceprzewodniczącym sekcji wushu Ogólnochińskiej Komisji Kultury Fizycznej, wkrótce zrezygnował z tego stanowiska. W następnych latach ograniczał się niemal całkowicie do nauczania wersji zdrowotnej. Grupa zdrowotna przeniosła się do Parku Sun Yatsena i działała swobodnie. Yu Yongnian przedstawił władzom raport o walorach zdrowotnych ćwiczeń zhan zhuang, w wyniku czego metodę tę wprowadzono w wielu szpitalach w całych Chinach. Także Wang Xiangzhai’a zaproszono do nauczania w szpitalach. W 1958 roku został zatrudniony w Pekińskim Instytucie Badawczym Chińskiej Medycyny. W 1961 roku przeniósł się do Szpitala Tradycyjnej Chińskiej Medycyny w Baoding w prowincji Hebei. Grupę zdrowotną z Parku Sun Yatsena przejął Yao Zongxun, który wybranych uczniów nauczał także wersji bojowej w swoim domu. W 1962 roku Wang wziął udział w konferencji poświęconej qigong, gdzie dał pokaz, który spotkał się z dużym zainteresowaniem. 12 lipca 1963 roku zmarł w Tianjinie.

Podczas gdy wersja zdrowotna rozwijała się swobodnie, system bojowy spotykał się przez długi okres z niechęcią władz. Uprawiano go tylko w niewielkich zaufanych kręgach. Szczególnie trudny był okres Rewolucji Kulturalnej (1966-1976), gdy następca Wang Xiangzhai’a – Yao Zongxun został zesłany z rodziną na wieś. Nawet w tym bardzo niesprzyjającym okresie Yao nadal ćwiczył i nauczał swoich synów, bliżniaków – Yao Chengguanga i Yao Chengronga. Pod koniec lat siedemdziesiątych Yao powrócił do Pekinu i w coraz bardziej sprzyjającej atmosferze zaczął intensywnie propagować yiquan. W tym czasie Yao pracował także nad wykorzystaniem metod treningowych yiquan w różnych dyscyplinach sportu. Wiele swych sukcesów chińscy sportowcy zawdzięczają, przynajmniej częściowo, metodom treningowym wypracowanym przy współudziale Yao Zongxuna. W 1984 roku powstało Pekińskie Stowarzyszenie Badawcze Yiquan, którego Yao Zongxun został pierwszym przewodniczącym.

Tagi: dachengquan, kung fu, wushu, yiquan

Bushido24.pl - Wschodnie Sztuki Walki

Komentarze wy��czone.

Kategorie

Archiwum

Historia Yiquan

Patrnerska strona